Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego (PFZW) powstała w czerwcu 2015 roku jako jeden z efektów realizowanego przez Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych projektu „Trener pracy jako sposób na zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych”  poświęconego rozwijaniu zatrudnienia wspomaganego w Polsce. Założycielami PFWZ byli:

• Wrocławski Sejmik Osób Niepełnosprawnych,
• Cztery jednostki Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym (Zarząd Główny oraz koła w Bytomiu, Głogowie i Jarosławiu),
• Milickie Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych,
• Chrześcijańskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Ich Rodzin i Przyjaciół „Ognisko”,
• Stowarzyszenie FAON,
• Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych,
• Fundacja SYNAPSIS.

Cele:

1.Promowanie modelu zatrudnienia wspomaganego osób z niepełnosprawnością na otwartym rynku pracy w Polsce
2. Promocja i realizacja modelu zatrudnienia wspomaganego w Polsce w zgodzie z międzynarodowymi standardami
3. Wpływ na rozwój i doskonalenie modelu zatrudnienia wspomaganego
4. Popularyzacja potencjału i wkładu osób niepełnosprawnych w życie gospodarcze i społeczne kraju
5. Integracja środowisk zaangażowanych w zatrudnienie wspomagane
6. Popularyzacja wiedzy i standardów w zakresie zatrudnienia wspomaganego wśród instytucji, organizacji i przedstawicieli biznesu

Priorytety:

PFZW działa w oparciu o wytyczne stworzone przez Europejską Unię Zatrudnienia Wspomaganego.

Jej inicjatywy promują model zatrudnienia wspomaganego, który umożliwia osobom z niepełnosprawnością podjęcie płatnej i możliwie trwałej pracy.

Popularyzuje standardy etyczne związane ze wspieraniem osób z niepełnosprawnością w procesie integrowania ich ze społeczeństwem, zwłaszcza w środowiskach pracy, z poszanowaniem różnorodności, godności i autonomii tych osób, zgodnych z wytycznymi Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych.

Obecnie PFWZ zrzesza następujące organizacje:

• Chrześcijańskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Ich Rodzin i Przyjaciół „Ognisko”
• Dolnośląskie Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży „OSTOJA”
• Fundacja Aktywnej Rehabilitacji
• Fundacja Synapsis
• Milickie Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci i Osób Niepełnosprawnych
• Polskie Forum Osób Niepełnosprawnych
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Bytomiu
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Głogowie
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Jarosławiu
• Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Krośnie
• Stowarzyszenie FAON
• Stowarzyszenie „My dla innych”
• Stowarzyszenie NA TAK
• Wrocławski Sejmik Osób Niepełnosprawnych

Zasięg

PFWZ działa aktualnie w 10 województwach: pomorskim, warmińsko-mazurskim, podlaskim, mazowieckim, łódzkim, dolnośląskim, opolskim, śląskim, małopolskim i podkarpackim.

Bilans dotychczasowych działań

• 4500 osób z niepełnosprawnością skorzystało ze wsparcia PFZW
• Ponad 1500 osób z niepełnosprawnością podjęło zatrudnienie przy wsparciu trenera pracy
• Prawie 1000 pracodawców otrzymało wsparcie w zakresie doradztwa personalnego

Warunki przystąpienia do Federacji

Członkami Federacji mogą być stowarzyszenia oraz inne organizacje pozarządowe realizujące zatrudnienie wspomagane,  a także (bez prawa wyborczego) osoby fizyczne.

Jeśli organizacja chce przystąpić do Federacji powinna:

1. Uzyskać pisemną rekomendację dwóch organizacji członkowskich – wzór rekomendacji można pobrać tutaj: (PDF).
2. Podjąć stosowną uchwałę,
3. Wypełnić Deklarację (PDF) – powinna zrobić to osoba, która zgodnie ze statutem organizacji jest upoważniona do jej reprezentowania. Załącznikami do Deklaracji są: uzyskane rekomendacje, opis doświadczenia (PDF) w realizacji zatrudnienia wspomaganego, uchwała o przystąpieniu do Federacji (oryginały) oraz statut danej organizacji  (kserokopia poświadczona  za zgodność z oryginałem przez osobę upoważnioną do reprezentowania organizacji).

3.1 Deklarację oraz załączniki należy zeskanować i wysłać mailem na  adres: biuro@pfzw.pl

3.2 Dokumenty w wersji papierowej  należy wysłać pocztą tradycyjną na adres:
Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego, ul. Kacza 21, 01-064 Warszawa

4. Zarząd PFZW na najbliższym posiedzeniu podejmie decyzję w sprawie przyjęcia organizacji w poczet członków Federacji

PFZW o swej decyzji informuje drogą elektroniczną. Informacja wysyłana jest na wskazany w Deklaracji adres. Przyjęcie do Federacji pociąga za sobą konieczność wskazania przez organizację swojego delegata, co należy uczynić przez wypełnienie „Karty zgłoszenia delegata na Walne Zebrania Polskiej Federacji Zatrudnienia Wspomaganego” (PDF).

5. Wypełnioną, podpisaną i zeskanowaną Kartę należy wysłać mailem na adres biuro@pfzw.pl oraz w wersji papierowej pocztą tradycyjną na adres:
   Polska Federacja Zatrudnienia Wspomaganego, ul. Kacza 21, 01-064 Warszawa
6. Osobą do kontaktu w sprawach członkowskich jest Rafał Skrzypczyk.

Na stronie internetowej Federacji można znaleźć:

Informacje o koncepcji zatrudnienia wspomaganego (warto tu zacytować oryginalny tekst)

„Zatrudnienie wspomagane to zapewnienie wsparcia osobom niepełnosprawnym oraz innym grupom zagrożonym wykluczeniem w uzyskaniu i utrzymaniu płatnego zatrudnienia na otwartym rynku pracy”

(Europejska Unia Zatrudnienia Wspomaganego 2005)

„Zatrudnienie wspomagane to koncepcja, która pojawiła się w Ameryce Północnej w latach 70 – tych, w Europie została spopularyzowana pod koniec lat 80–tych XX wieku.

Jest to metoda pracy z osobami niepełnosprawnymi oraz innymi grupami osób wykluczonych. Celem działań jest umożliwienie im dostępu do pracy i utrzymanie płatnego zatrudnienia na otwartym rynku pracy.

Istnieje wiele definicji zatrudnienia wspomaganego, natomiast niezależnie od drobnych różnic definicyjnych, trzy elementy są w niej fundamentalne i niezmienne:

• praca za wynagrodzeniem, współmiernym do nakładu wykonywanej pracy;
• praca na otwartym rynku pracy, gdzie osoby niepełnosprawne powinny być zwykłymi pracownikami, z takim samym uposażeniem i zatrudnionymi na takich samym warunkach, jak każdy inny pracownik na tym samym stanowisku;
• ciągłe wsparcie – indywidualne, zapewniane na podstawie potrzeb osoby pracującej, jak i jej pracodawcy.

Zatrudnienie wspomagane opiera się na czterech podstawowych wartościach:

1. Normalizacja, czyli zapewnienie grupom marginalizowanym społecznie, takich samych praw oraz możliwości do życia i rozwoju, jak innym obywatelom. W normalizacji nie chodzi o sprawienie, by wszyscy stali się w ogólnym pojęciu “normalni”, ale o podkreślenie, że bycie odmiennym nie może być powodem wykluczenia.
2. Waloryzacja roli społecznej – oznacza, że metody używane do wspierania osób wyłączonych są naturalne i dopasowane do sytuacji, powszechnie używane i zgodne z ogólnymi standardami panującymi w społeczeństwie.
3. Włączanie – jest ono czymś więcej niż tylko integracją. Polega na powstrzymywaniu się od dzielenia ludzi na grupy i zapewnienie im pełnego uczestnictwa w każdym aspekcie życia społecznego.
4. Idea „empowerment” – ma największe znaczenie dla koncepcji zatrudnienia. Według niej, osobom z niepełnosprawnościami należy stworzyć takie warunki, aby samodzielnie decydowały o wyborze miejsca pracy, zakresu zadań, godzinach pracy, środowisku społecznym oraz rodzajach wsparcia, którego potrzebują.

Oprócz czterech wartości będących podwalinami idei zatrudnienia wspomaganego, wyróżnia się w niej sześć głównych zasad, a są nimi:

1. „Zero odrzucenia” – znalezienie zatrudnienia jest możliwe dla każdej osoby, która chce pracować, bez względu na rodzaj czy stopień niepełnosprawności, jeśli zapewni się jej odpowiedni poziom wsparcia.

2. Sukces polega na dostarczeniu właściwego, spersonalizowanego wsparcia we właściwym otoczeniu.
3. Koncentracja na sprawnościach, potencjale – nie niepełnosprawności osoby.
4. Odrzucenie koncepcji „gotowości” do pracy, która zaprzecza zasadzie przewodniej zatrudnienia wspomaganego mówiącej o umieszczeniu osoby w miejscu pracy, przeszkoleniu jej i wsparciu w utrzymaniu pracy i rozwoju zawodowym:
5. Realne płace i świadczenia – wg tej zasady osoby z niepełnosprawnościami powinny być nie tylko wynagradzane tak samo jak osoby sprawne, ale także otrzymywać od pracodawcy takie same świadczenia socjalne.
6. Najważniejsza jest jednostka i jej indywidualność – każda osoba postrzegana jest jako unikalna jednostka, z własnymi umiejętnościami, zainteresowaniami, doświadczeniem życiowym.

Modelowy proces zatrudnienia wspomaganego składa się z pięciu etapów, każdy z nich obejmuje szeroki zakres działań.

• Etap 1 – Zaangażowanie klienta – działania podejmowane na tym etapie mają na celu umożliwienie osobie z niepełnosprawnością podjęcia świadomej decyzji opierającej się na wiedzy i zgodnej z jej preferencjami, czy chce skorzystać z usługi zatrudnienia wspomaganego.
• Etap 2 – Tworzenie profilu zawodowego – obejmuje skoncentrowane na osobie działania, których celem jest zebranie odpowiednich informacji na temat aspiracji tej osoby, zainteresowań i predyspozycji. Osoba z niepełnosprawnością ma kontrolę nad całym procesem. W efekcie tego etapu powstaje plan działania dla danej osoby.
• Etap 3 – Poszukiwanie pracy – jest to etap łączący osobę z niepełnosprawnością poszukującą pracy z potencjalnym pracodawcą. Celem jest dopasowanie potrzeb osoby do potrzeb pracodawcy. Działania opierają się na analizie umiejętności osoby w stosunku do wymagań rynku pracy.
• Etap 4 – Zaangażowanie pracodawcy – pracodawca jest równie ważnym klientem usługi zatrudnienia wspomaganego, jak osoba z niepełnosprawnością. Na tym etapie ma miejsce poznanie i zrozumienie jego potrzeb, w celu dopasowania umiejętności osoby z niepełnosprawnością do danego miejsca pracy.
• Etap 5 – Wsparcie w miejscu pracy i poza nim – skuteczne wsparcie w miejscu pracy i poza nim jest filarem zatrudnienia wspomaganego, odróżniającym ten model od tradycyjnych modeli aktywizacji zawodowej. Ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia i utrzymania płatnego zatrudnienia na otwartym rynku pracy.”

Poza tym na stronie internetowej PFWZ można znaleźć:

• Profil kompetencyjny trenera pracy ze względu na zakres zadań, które ma on wykonywać
• Ofertę dla pracodawców (z krótką charakterystyką zatrudnienia wspomaganego, zadaniami trenera pracy, korzyściami dla pracodawcy)
• Informacje dla osób z niepełnosprawnością, w tym:

- informacje o 3 obszarach udzielanego wsparcia: 1.wybór ścieżki kariery, 2. znalezienie miejsca pracy odpowiedniego z punktu widzenia kompetencji osoby niepełnosprawnej; szkolenie w miejscu pracy, 3. utrzymanie pracy)

- 5 etapów procesu wsparcia osoby z niepełnosprawnością: 1. zaangażowanie, 2. tworzenie profilu zawodowego, 3. poszukiwanie pracy, 4. zaangażowanie pracodawcy, 5. wsparcie w miejscu pracy i poza nim.

• Zbiór publikacji poświęconych zagadnieniom zatrudnienia wspieranego:

- „Kompendium dobrych praktyk.
Zatrudnienie wspomagane dla osób niepełnosprawnych w Unii Europejskiej” 

- „Indywidualny staż i wsparcie.
Zatrudnienie wspomagane – podejście oparte na dowodach”

- „Europejska Unia Zatrudnienia Wspomaganego
– broszura informacyjna i standardy jakości”

- „Europejska Unia Zatrudnienia Wspomaganego
– zbiór praktycznych wskazówek”

- „Rozwijanie talentów.
Ścieżki kariery dla osób z zespołem Aspergera i autyzmem wysokofunkcjonującym”

- „Promowanie możliwości szkolenia i zatrudnienia osób z niepełnosprawnością intelektualną
– doświadczenia międzynarodowe”

- „Cena wykluczenia:
konsekwencje ekonomiczne wykluczenia osób z niepełnosprawnością z rynku pracy”

- „Analiza korzyści biznesowych płynących z równouprawnienia i różnorodności”
Przegląd literatury akademickiej

- „Zdobywanie i ewaluacja kompetencji społecznych.
Projekt Atlas”

- „Europejskie modele aktywizacji zawodowej osób z niepełnosprawnością intelektualną”

Publikacje Polskiej Federacji Zatrudnienia Wspomaganego

- Przewodnik – osoba z niepełnosprawnością intelektualną w urzędzie pracy.

- Wytyczne dotyczące świadczenia usług przez trenera pracy.
Zestaw I. Zestaw narzędzi do rekrutacji trenerów pracy

- „Wytyczne dotyczące świadczenia usług przez trenera pracy.
Zestaw II. Zestaw narzędzi do szkolenia trenerów pracy”

- „Wytyczne dotyczące świadczenia usług przez trenera pracy.
Zestaw III. Zestaw narzędzi do monitorowania i zarządzania pracą trenera pracy”

Opracowano na podstawie materiałów ze strony internetowej Polskiej Federacji Zatrudnienia Wspomaganego: http://pfzw.pl/