Nieformalnie stowarzyszenie rozpoczęło swoją działalność w 1989 roku, z inicjatywy lekarzy, terapeutów, rodzin oraz pacjentów Poradni Zdrowia Psychicznego w Łodzi przy ul. Pomorskiej 54. Początki działalności były bardzo skromne. Nieformalnej jeszcze wtedy organizacji udostępniono jeden z pokoi poradnianych, w którym mogli spotykać się pacjenci, tworząc grupę samopomocową. Z biegiem czasu zaczęto organizować dla nich coraz więcej zajęć prowadzonych przez różnego typu specjalistów: psychologa, pracownika socjalnego. Pierwszym liderem jednocześnie pierwszym Prezesem TPN była dr Edwarda Patura- Szost- lekarz psychiatra, jedna z prekursorek otwarcia drzwi w Szpitalu Psychiatrycznym im. Babińskiego w Łodzi oraz wdrażania systemów opieki środowiskowej w Łodzi. Uruchomienie stowarzyszenia w jej zamyśle miało być drogą do stworzenia alternatywy dla ambulatoryjno- szpitalnego, publicznego systemu wsparcia osób chorujących psychicznie, wsparcia realizowanego z zaangażowaniem samych zainteresowanych. Pierwotnie działania koncentrowały się na tworzeniu form samopomocowych, gdzie terapeuta był jedynie animatorem inicjowanego procesu.

Była to zupełnie nowa jakość w odniesieniu do dotychczas funkcjonującego systemu, w którym osoba chorująca z roli osoby zależnej, bo tak była zwykle relacja pomiędzy lekarzem (personelem terapeutycznym), a pacjentem awansowała do roli partnera w procesie terapii.

Powodzenie projektu sprawiło, że po dwóch latach „partyzantki” jasnym stało się, że dla dalszego rozwoju konieczna jest formalizacja, która pozwoli na uwiarygodnienie organizacji, a tym samym otworzy drzwi umożliwiające pozyskiwanie środków finansowych na bardziej złożone formy działalności. 18 maja 1992 roku dokonano rejestracji stowarzyszenia pod nazwą Towarzystwo Przyjaciół Niepełnosprawnych.